Poincarรฉ Map
๋ณต์์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ ์ํ๊ณผ์ ํ๋ถ ์กธ์ ์ํ์ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ด ์๋ ์ค ์๊ณ , ์ํ ์ค๋น๋ ํ ๊ฒธ ๋ณตํํ ๋ โ์๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์โ ๊ณผ๋ชฉ์ ์ ์ฒญํ์ต๋๋ค. ๋์ค์ ์๊ณ ๋ณด๋ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ์กธ์ ์ํ ๊ณผ๋ชฉ์ด ์๋์์ต๋๋คโฆ OTLโฆ ๊ทธ๋๋ ์ด์ ์์ํ ๊ฒ ํฌ๊ธฐ๋ ์์ต๋๋ค!! ๐ช ์ผ๋์ฐจ!! ์๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์ ํฌ์คํธ ์ ์ฒด ๋ณด๊ธฐ
์ ๋ด์ฉ์ ํ๋ถ 2ํ๋
์ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์(Math2xx
) ์์
์ด ์๋๋ผ ํ๋ถ 4ํ๋
์ ์๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์๋ก (Math4xx
)์์ ๋ค๋ฃฌ ๋ด์ฉ์
๋๋ค.
Express ODE with initial value
์๊ฐ $t$์ ์์กดํ๋ ์ด๋ค ํจ์ $x(t)$๋ฅผ ์๊ฐํด๋ณด์. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด ํจ์ $x(t)$๋ ODE๋ฅผ ๋ง์กฑํ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ์๋์ ๊ฐ์ ํํ์ผ ์ ์๋ค.
- $xโ = a x$: exponential growth/shrinking
- $xโ = x(1-x)$: logistic population model
๋๋ถ๋ถ์ ODE์ ํด $x(t)$๊ฐ ๊ทธ๋ ๋ฏ ์ด๊ธฐ๊ฐ $x_0$์ ๋ฐ๋ผ์ ํจ์์ ์์์ด ๋ฌ๋ผ์ง ์ ์๋ค.
์๋ฅผ ๋ค์ด, logistic population model์์๋ ์ด๊ธฐ ์ธ๊ตฌ ๊ฐ์ด $0 < x_0 < x_1$๋ผ๋ฉด, ์ธ๊ตฌ ํ๊ณ $x_1$๋ฅผ ํฅํด ์ฆ๊ฐํ๊ณ , $x > x_1$ ์๋ค๋ฉด ์ธ๊ตฌ ํ๊ณ๋ฅผ ํฅํด ์ธ๊ตฌ๊ฐ ๊ฐ์ํ๋ค.
์ง๊ธ๊น์ง ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์์๋ solution function์ ํํํ ๋, $x(t) = c_1 e^{\lambda t} + \cdots$์ ๊ฐ์ด ํํํ๊ณ , $c_1$๊ณผ ๊ฐ์ ๊ณ์๊ฐ์ ์ด๊ธฐ๊ฐ $x_0$์ ๋์ ํด ๊ตฌํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋์ํ๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋, ์ด์ ๋ ์๊ฐ $t$์ ์ด๊ธฐ๊ฐ $x_0$์ ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ คํ solution function๋ฅผ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ์ํด ์ฌ์ฉํ๊ณ ์ ํ๋ค. ์ด๊ฒ์ ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ์์์ ์ดํด๋ณธ Logistic Model์ Solution Graph๋ฅผ ํจ์๋ก ์ฎ๊ธด ๊ฒ์ด๋ผ๊ณ ๋ณด๋ฉด ๋๋ค.
- It represents an point on solution graph.
- It means the value of the system when it starts from $x_0$ and time $t$ flows.
- Sometimes we write this function as $\phi_t (x_0)$.
Poincare Map
์์ Population Model์ ๊ทธ๋ ์ง ์์์ง๋ง, ์ด๋ค ๊ฒฝ์ฐ์๋ ODE ํจ์๊ฐ ์ด๋ค ์ฃผ๊ธฐ์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ ์๋ ์๋ค.
- $xโ = ax - h (1 - \sin (\omega t))$
- $xโ = x(1-x) - h (1 - \sin (\omega t))$
์ด๋, ์ด๊ธฐ๊ฐ $x_0$์์ ์ฃผ๊ธฐ $\omega$ ๋งํผ ์๊ฐ์ด ์ง๋ ํ์ ํจ์๊ฐ $\phi(\omega, x_0)$๋ฅผ โPoincare Mapโ๋ผ๊ณ ์ ์ํ๋ค.
[Poincare Map]
\[P(x_0) = \phi(\omega, x_0)\]the value of the solution when one period $\omega$ has left.
๋ง์ฝ, ์ด๊ธฐ๊ฐ $x_0$๊ฐ fixed point(or equilibrium point)๋ผ๋ฉด, ์๋์ ๊ฐ์ ์์ด ์ฑ๋ฆฝํ๊ฒ ๋๋ค.
\[P(x_0) = \phi(\omega, x_0) = x_0 = \phi(0, x_0)\]The key idea is to look at the fate of an arbitrary initial value $x_0$ after one period.
์์ ๊ทธ๋ฆผ์ ์ฃผ๊ธฐ๋ฅผ $\omega = 1$๋ผ๊ณ ํ์ ๋์ Poincare Map์ ๊ทธ๋ฆฐ ๋ชจ์ต์ด๋ค. ๊ฐ๊ฐ์ ์ด๊ธฐ๊ฐ์์ ์์ํด ์ฃผ๊ธฐ๊ฐ ์ง๋ ๋๋ง๋ค ํจ์๊ฐ์ด ์ด๋ป๊ฒ ๋ณํํ๋์ง๋ฅผ ํ์ ํ๊ธฐ ์ฝ๋ค.
Orbit
์ ์ํ ๊ฒ์ Poincare Map๋ ์ฌ์ ํ ํจ์์ด๋ค. ๊ทธ๋์ ์ด๊ฒ์ ์ด๋ค ์ด๊ธฐ๊ฐ $x_0$์ ๋ํด ์ฌ๋ฌ๋ฒ ์ ์ฉํ ์ ์๋ค.
\[x_0 \rightarrow P(x_0) \rightarrow P(P(x_0)) \rightarrow P(P(P(x_0))) \rightarrow \cdots\]์ฐ๋ฆฌ๋ ์ด๋ ๊ฒ ์ด๋ค ์ $x_0$์์ ์์ํด Poincare Map์ ์ ์ฉํ ๋ชจ๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ชจ์์ ์งํฉ์ ์ ์ํ ์ ์๋๋ฐ, ์ด๋ฅผ โOrbitโ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
์ด๋, ์งํฉ Orbit์ ์ ํ ํฌ๊ธฐ์ผ ์๋ ์๊ณ , ๋ฌดํ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ์ง ์๋ ์๋ค. ๋ง์ฝ Poincare Map์ด ์ด๋ค ์ด๊ธฐ๊ฐ์ ๋ํด $P^n(x_0) = x_0$ํ๋ ์ฑ์ง์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค๋ฉด, ๊ทธ Orbit์ ์ ํ ์งํฉ์ผ ๊ฒ์ด๊ณ ๊ทธ ํฌ๊ธฐ๋ $n$์ผ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ฐ๋๋ก $P^n(x_0) = x_0$๋ฅผ ๋ง์กฑํ๋ ์์ฐ์ $n$์ด ์๋ค๋ฉด, Orbit์ ์์๋ ๋ฌดํํ ๋ง์ ๊ฒ์ด๋ค.
์ง๊ธ์ ๊ทธ๋ฅ ์งํฉ์ ๋ํ ์ ์๋ง ํ๊ณ ๋์ด๊ฐ์ง๋ง, ๋ค์ โDynamical Systemsโ์ ๋ํด ์ดํด๋ณผ ๋ ํ๋ฒ๋ ๋ง๋๊ฒ ๋ ๊ฒ์ด๋ค ใ ใ ์ง๊ธ์ ๊ทธ๋ฅ ๋ถ๋ ์ฑ์ฐ๊ธฐ ์ํด ์ ์ ๊ฒ ใ ใ
On the view of trajectory
์๊ฑด Poincare Map์ ์ดํดํด๋ณด๋ ค๊ณ , ์ธํฐ๋ท์ ๋ ๋๋ค๊ฐ ๋ฐ๊ฒฌํ ์์์ธ๋ฐ, ์๋ฐํ ์ ์ ์์ด ๊ทธ๋ฆผ์ ํตํด Poincare Map์ด ๋ญ์ง ์ค๋ช ํ๊ณ ์๋ค. ๋จ์ํ๊ฒ ์๊ฐํ๋ฉด, ์ด๋ค Curve์ Trajectory๊ฐ ๋ง๋๋ ์ง์ $x_k$๊ฐ ์๊ณ , ๊ทธ ์ ์์ ์ถ๋ฐ ํ์ ๋ ๋ค์์ ๋ง๋๋ ์ง์ ์ $P(x_k) = x_{k+1}$๋ก ์ ์ํ๋ค๋ ์ปจ์ ์ด๋ค.
์์์์๋ ์ฃผ๊ธฐ $\omega$์ ๋ํ ์ธ๊ธ์ด ์ ํ ์๋๋ฐ, ์๋ง Curve $\Sigma$๊ณผ ๊ถค์ ์ด ๋ง๋๋ ์๊ฐ์ ํ ์ฃผ๊ธฐ๋ฅผ ๋์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ ๊ฒ ๊ฐ๋ค. 4ํ๋ ๋ฏธ๋ฐฉ ์์ ๋๋ ์ด๋ฐ ๊ด์ ์ ์ฑํํ์ง๋ ์์ง๋ง, ๊ถค์ ์ ๋ถ์ํจ์ ์์ด์๋ ํฅ๋ฏธ๋ก์ด ๊ด์ ์ธ ๊ฒ ๊ฐ๋ค.