Generalized Eigen Values
24๋ ๋ 2ํ๊ธฐ์ ์๊ฐํ๊ณ ์๋ ์๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์์ ๋ค๋ฃจ๋ ๋ด์ฉ ์ค ์ผ๋ถ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ์ ํ๋์์ ๊ด๋ จ๋ ๋ด์ฉ์ด ์์ด ํ๋ฒ ์ ๋ฆฌํด๋ณด๊ณ ์ ํฉ๋๋ค.
๋ค์ด๊ฐ๋ฉฐ
๋จผ์ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ(Eigen Vector)์ ๋ํด ์ดํด๋ด ์๋ค. ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ ํ๋ ฌ $A$๋ฅผ $v$์ ์์ฉ ํ์ ๋, ๋ฒกํฐ์ ๋ฐฉํฅ์ ๋ณํ์ง ์๊ณ ํฌ๊ธฐ๋ง ์กฐ์ ๋๋ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋งํฉ๋๋ค.
\[Av = \lambda v\]๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ๋ ฌ $A$์ ๋ํด ์ ์๋๋ ์ด๋ฐ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ชจ์์ ์ ์ํ ๊ฒ์ด ๊ณ ์ ๊ณต๊ฐ(Eigen Space)์ ๋๋ค.
\[E(A) = \left\{ v: Av = \lambda v \right\}\]๋์ด์คํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ํ๋ ฌ $A$์ ์ฐจ์์ด $n$์ด๋ผ๋ฉด, $n$๊ฐ์ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ์ป์ด์ ๊ณ ์ ๊ณต๊ฐ์ ์ฐจ์๋ $n$์ด ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋, ํ์ค์ ๋์ด์คํ ๊ฒฝ์ฐ๋ง ์ผ์ด๋์ง ์์ฃ ;; ์ด๋ค ๊ฒฝ์ฐ์ $(A - \lambda I) v = 0$๋ผ๋ ์์ ํ์ด์ ์ป๋ ๊ณ ์ ๊ฐ $\lambda$์์ ์ค๊ทผ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์์ต๋๋ค.
๋ํ์ ์ผ๋ก ๊ผฝ์ ์ ์๋๊ฒ, ์๋์ ํ๋ ฌ ์ ๋๋ค.
\[\left( \begin{matrix} 1 & 1 \\ 0 & 1 \end{matrix} \right)\]์ด๋ฐ ๊ฒฝ์ฐ, ํน์ฑ๋ฐฉ์ ์์ ํ์ด๋ณด๋ฉด, $\lambda = 1$์ธ ์ค๊ทผ์ด ๋์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ , ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ก๋ $v = (1, 0)^T$๋ฅผ ์ป์ต๋๋ค. ์ด๋ฐ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๋ค๋ฃจ๋๊ฒ ์ค๋์ ํฌ์คํธ์ ๋๋ค.
Generalized Eigen Vector
์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ ์ค๊ทผ์ด ์๋ ๊ฒฝ์ฐ์ ํ์ํ ๋ฒกํฐ์ ๋๋ค. ๋จผ์ , ์ด๊ฑธ ๊ตฌํ๋ ๊ณต์๋ถํฐ ์๊ธฐํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ์ ํ๋ ฌ์์ ๋ง์กฑํ๋ $w$ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ตฌํ๋ฉด ๋ฉ๋๋ค.
\[(A - \lambda I) w = v\]์ค์ ๋ก ์๊น ์์์ ๋ดค๋ ํ๋ ฌ $A$์ ๋ํด์ $w$ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ตฌํด๋ณด๋ฉดโฆ $w = (0, 1)^T$์ด ๋์ต๋๋ค. ์ด๊ฒ์ ํ๋ ฌ $A$์ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ ์๋ $v = (1, 0)^T$์ ์ผ์ฐจ๋ ๋ฆฝ์ธ ๋ฒกํฐ์ ๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ฉด โ์ด๊ฒ ํ๋ ฌ $A$์ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋??โ ๋ผ๊ณ ํ๋ฉด, ๊ทธ๊ฑด ์๋๋๋ค!!!
์๋ํ๋ฉด $Aw \ne \lambda w$๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด์ฃ . ๋ง์ฝ, ์ด๊ฑธ ๋ง์กฑํ๋ค๋ฉด $w$๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ด๊ณ ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ํน์ฑ๋ฐฉ์ ์์ ํ์ด ๊ณ ์ ๊ฐ์ ๊ณ์ฐํ ๋ ์ฐพ์์ด์ผ ํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋์ ๋ฒกํฐ $w$๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ผ๋ ์ด๋ฆ์ด ์๋๋ผ โ์ผ๋ฐํ๋(generalized) ๊ณ ์ ๋ฒกํฐโ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆ ๋๋ค.
์์์ $Aw \ne \lambda w$๋ผ๊ณ ํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด, ๋ฒกํฐ $w$์ ํ๋ ฌ $A$๋ฅผ ์ ์ฉํ $Aw$๋ ๋ฌด์์ด ๋์ด์ผ ํ ๊น์?? ๊ทธ ๋ต์ ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ตฌํ ๋, ํ์๋ ์ผ๋ฐํ๋(?) ํน์ฑ ๋ฐฉ์ ์์ ์์ต๋๋ค.
\[Aw = \lambda w + v\]ํน์ฑ ๋ฐฉ์ ์์ ํ๋ฉด ์๋ ๊ฒ ๋์ด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ฆ, ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ๋ํ ์ค์ผ์ผ ๋ณํ๊ณผ, ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ $v$์ ๋ํ ๋ฐฉํฅ ์ฑ๋ถ์ด ํฌํจ๋ฉ๋๋ค.
์ฒ์ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ณต๋ถํ ๋, โ์ด๋ป๊ฒ ์ด๋ ๊ฒ ๋์ด์ผ ํ๋๊ฐโฆ!?โ๋ผ๋ ์๋ฌธ์ด ๋ค์์ต๋๋ค. ์ด์ ๋ํ ์ฆ๋ช ์ ๊ต์๋๊ป์ ์ ๋ฆฌํด๋์ จ๋๋ฐ, ์ด๋ฅผ ์ ๊ฐ ์ดํดํ ๋ฐฉ์๋๋ก ์ฎ๊ฒจ๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
ํ๋ ฌ $A$๊ฐ ์ค์ง ํ๋์ ๊ณ ์ ์ $(\lambda, v)$๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค๊ณ ํ์. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ฒกํฐ $u$๋ฅผ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ $v$์ ๋ ๋ฆฝ์ธ ์ด๋ค ๋ฒกํฐ๋ผ๊ณ ํ์. ๊ทธ๋ฌ๋ฉด, ์๋์ ์์ด ์ฑ๋ฆฝํ๋ค.
\[Au = \mu v + \nu u\]์ด๋, $\mu, \nu \in \mathbb{R}$์ด๊ณ $\mu \ne 0$์ด๋ค. ์ด๋ ๊ฒ ๋ถํด๋๋ ์ด์ ๋ ํ๋ ฌ $Aw$๋ฅผ ์๋ก ๋ ๋ฆฝ์ธ ๋ ๊ธฐ์ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ ๊ฒฐํฉ์ผ๋ก ํํํ๋ฉด ์์ ๊ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
์ด๋, ์์ ์ ํ ๊ฒฐํฉ์๋ ์ฌ๋ฐ๋ ์ฑ์ง์ด ์๋๋ฐ, $\nu$์ ๋ํด ํญ์ $\nu = \lambda$๊ฐ ์ฑ๋ฆฝํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์์ ์ฆ๋ช ์์ ์ฆ๋ช ์ ์ก๊น ํด์ผ ํ๋๋ฐโฆ
๋ง์ฝ $\nu \ne \lambda$๋ผ๊ณ ํ์. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ , ์๋ณ์ $\frac{\mu}{\nu - \lambda} Av$ ํ ์ ๋ํด์ค๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ฉดโฆ
\[\begin{aligned} Au + \frac{\mu}{\nu - \lambda} Av &= \mu v + \nu u + \frac{\mu}{\nu - \lambda} Av \\ &= \mu v + \nu u + \frac{\lambda \mu}{\nu - \lambda} v \\ &= \nu u + \frac{\mu (\nu - \cancel{\lambda})+ \cancel{\lambda \mu} }{\nu - \lambda} v \\ A (u + \frac{\mu}{\nu - \lambda} v) &= \nu (u + \frac{\mu}{\nu - \lambda} v) \end{aligned}\]์์ ๋ฑ์์ด ์๋ฏธํ๋ ๋ฐ๋ $\nu$๊ฐ ๊ณ ์ ๊ฐ๋ผ๋ ๊ฒ์ด๊ณ , $(u + \frac{\mu}{\nu - \lambda} v)$ ๋ฒกํฐ๋ ๊ทธ๊ฒ์ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ผ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋, ์ฒ์์ ํ๋ ฌ $A$๊ฐ ์ค์ง ํ๋์ ๊ณ ์ ์์ ๊ฐ์ง๋ค๊ณ ํ์ผ๋ฏ๋ก ์ด๋ ๋ชจ์์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์, $\nu = \lambda$์ด๋ค. $\blacksquare$
ํ๋ณตํ๊ฒ๋, $\nu = \lambda$, ์ฆ ๊ณ ์ ๊ฐ๊ณผ ๊ฐ๋ค๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ป์๋ค (์ผํธ!) ๊ทธ๋ฌ๋ฉด ์์ ๋ค์ ์จ๋ณด์.
\[Au = \mu v + \lambda u\]์ด๋, ์ ๊ทํ๋ ๋ฒกํฐ $w = \frac{1}{\mu} u$๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ , ์์ ๋ค์ ์จ๋ณด๋ฉดโฆ
\[\begin{aligned} Au &= \mu v + \lambda u \\ A (\cancel{\mu} w) &= \cancel{\mu} v + \lambda (\cancel{\mu} w) \\ A w &= v + \lambda w \end{aligned}\]์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ์ฒ์์ ํน์ฑ๋ฐฉ์ ์์ผ๋ก๋ถํฐ ์ป์๋ ํ์์ ์ป์ ์ ์๋ค ใ ใ
์์ ๊ฐ์ ํ์์ ์ ํฌ์ฅํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ์ด ๋งํ ์ ์๋ค.
์ด๋ค ๋ฒกํฐ $v$์ ํ๋ ฌ $A$๋ฅผ ์์ฉํ๋ฉด, ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ ์กฐํฉ์ผ๋ก ํํํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ทธ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ ๊ณ ์ ๊ณต๊ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ฅผ ์ด๋ฃฌ๋ค.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ๋ช ์ฌํ ๊ฒ์ ๋ฒกํฐ $w$๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๊ฐ ์๋์๋ค!! ๊ทธ๋์ ์์ ํํ์ ์๋์ ๊ฐํ ๋ค๋ฌ๊ฒ ๋ค.
์ด๋ค ๋ฒกํฐ $v$์ ํ๋ ฌ $A$๋ฅผ ์์ฉํ๋ฉด, ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ ์กฐํฉ์ผ๋ก ํํํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๊ณต๊ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ฅผ ์ด๋ฃฌ๋ค.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ, โ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๊ณต๊ฐโ์ ๋ญ๊น?
Generalized Eigen Space
ํ๋ ฌ $A$์ ๋ํ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ก ๊ธฐ์ ๋ฅผ ์ด๋ฃฌ ๊ณต๊ฐ์ด๋ค. ์ํ์ ์ ์๋ฅผ ์ ์ผ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๋ค.
\[G(A) = \left\{ v: (A - \lambda I)^k v = 0 \quad \text{for some} \quad k \ge 1 \right\}\]์์ ์ ์๋ ์ฌ์ค $(A - \lambda I)w = v$๋ผ๋ ์ ์์์ ์ถ๋ฐํ๋ค. ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ตฌํ๋ ๋ฑ์์ ์๋ณ์ $(A - \lambda I)$๋ฅผ ํ๋ฒ๋ ๊ณฑํด์ฃผ๋ฉดโฆ
\[\begin{aligned} (A - \lambda I)w &= v \\ (A - \lambda I)(A - \lambda I)w &= (A - \lambda I)v = 0 \\ (A - \lambda I)^2 w &= 0 \end{aligned}\]์ด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์, ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๊ณต๊ฐ์ ๋ํ ์ ์ ๋์น์ด๋ค.
Canonical Form
ํ๋ ฌ $A$์ ๊ณ ์ ๊ฐ์ ์ง์คํ๊ธฐ ์ํด์, ํ๋ ฌ์ ํ์คํ(Canonical Form)์ผ๋ก ๋ณํํ๋ ์์ ์ ๋ง์ด ํ๋ค. ํ๋ ฌ์ ํ์คํ ํ๋ค๊ณ ํ๋ฉด, ๊ทธ๊ฑธ ๋๊ฐ ํ๋ ฌ๊ณผ โ๋น์ทํโ ํํ๋ก ๋ง๋๋ ๊ฒ์ ๋งํ๋ค.
\[\left( \begin{matrix} \lambda & 0 \\ 0 & \lambda \end{matrix} \right), \qquad \left( \begin{matrix} \lambda & 1 \\ 0 & \lambda \end{matrix} \right)\]์๋ จ ํํ๋ก ๋ง๋ ๋ค๊ณ ์๊ฐํ๋ฉด ๋๋ค. ์ด๋ ๊ฒ ๋ง๋๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ณ๋ก ์ด๋ ต์ง ์์๋ฐ, ๋ณํ $T$๋ฅผ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ์ํด์โฆ
\[T = (v_1, v_1, ..., v_n) \quad \text{where} \quad v_i \in G(A)\]๊ธฐ์กด ํ๋ ฌ $A$์ ์ข์ฐ์ ๋ณํ $T$๊ณผ ์ญ๋ณํ $T^{-1}$์ ์ ์ฉํด $T^{-1} A T$๋ฅผ ๊ตฌํ๋ฉด, ํ์คํ๋ ํํ๋ฅผ ์ป์ ์ ์๋ค.
์ด๋ ๊ฒ ๋๋ ์ด์ ๋ $T^{-1}AT$๋ฅผ ์ ๊ฐํด๋ณด๋ฉด ๋๋๋ฐโฆ
* ์ญ๋ณํ $T^{-1} = T^t$์์ ์ด์ฉํด์ผ ํ๋ค. (๋ฌธ์๊ฐ ๊ฒน์ณ์ ์๋ฌธ์ $t$๋ก transpose๋ฅผ ๋ํ๋)
\[\begin{aligned} (v_1, v_2)^T A (v_1, v_2) &= (v_1 A, v_2 A)^T (v_1, v_2) \\ &= \left( \begin{matrix} v_1^T A v_1 & v_1^T A v_2 \\ v_2^T A v_1 & v_2^T A v_2 \\ \end{matrix} \right) \\ &= \left( \begin{matrix} v_1^T \lambda_1 v_1 & v_1^T \lambda_2 v_2 \\ v_2^T \lambda_1 v_1 & v_2^T \lambda_2 v_2 \\ \end{matrix} \right) \\ &= \left( \begin{matrix} \lambda_1 & 0 \\ 0 & \lambda_2 \\ \end{matrix} \right) \end{aligned}\](์ฐธโฆ ์ฝ์ฃ ..!? ใ ใ )
์์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๊ณ ์ ๊ฐ์ด ์๋ก ๋ค๋ฅธ ์ค๊ทผ์ ๊ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๋ค๋ค๋๋ฐ ๋ง์ฝ ์ค๊ทผ์ด ์์ด $v_2$๊ฐ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ผ๋ฉด,
\[v_1^T A v_2 = v_1^T (v_1 + \lambda v_2) = 1 + 0 = 1\]์ด ๋๋ฏ๋ก, Jordan Form ํํ๋ก ๋์ค๊ฒ ๋๋ค.
\[\left( \begin{matrix} \lambda & 1 \\ 0 & \lambda \end{matrix} \right)\]$\blacksquare$
Complex Eigen Value Case
์ฌ๊ธฐ์ ์กฐ๊ธ๋ ๋์๊ฐ๋ค๋ฉด, ์ฌ์ค ํ์คํ์๋ ํ๋๊ฐ ๋ ์๋ค!! ๋ฐ๋ก ๋ณต์์์ ์ค๊ทผ!! ๊ทธ๋์ ์ผ์ด์ค๋ฅผ ์ ๋๋ก ๋ค ์ ์ผ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๋ค.
\[\left( \begin{matrix} \lambda & 0 \\ 0 & \lambda \end{matrix} \right), \qquad \left( \begin{matrix} \lambda & 1 \\ 0 & \lambda \end{matrix} \right), \qquad \left( \begin{matrix} \alpha & \beta \\ -\beta & \alpha \end{matrix} \right)\]์ฌ๊ธฐ์์ ๋งจ ๋ง์ง๋ง ๋ ์์ ๋๊ฐ ํ๋ ฌ๋ ์๋๊ณ ๋๊ฐ-like ํ๋ ฌ๋ ์๋๋ค ๐ค
๋ง์ง๋ง ๋ ์์ ๋ณต์์์ ๊ณ ์ ๊ฐ์ ์ค์ ๊ธฐ์ ๋ก ํํํ ๋ ์ ๋ ๊ฒ ๋๋ค. ์ค์ ๊ธฐ์ ๋ก ํํํ๋ ์์ธํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฌ๊ธฐ์ ์คํตํ ๊ฒ์ด๊ณ !! ใ ใ ๋ง์ฝ ๋ณต์์ ๊ธฐ์ ๊ทธ๋๋ก ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ์ก๊ณ ํ์คํ๋ฅผ ์งํํ๋ค๋ฉด, ํ์ค ํํ๋ ์๋์ ๊ฐ์ด ๋๊ฐ ํ๋ ฌ์ ํํ๋ก ๋์จ๋ค.
\[\left( \begin{matrix} \lambda & 0 \\ 0 & \bar{\lambda} \end{matrix} \right)\]๋ณต์์์ ์ผค๋ ํน์ฑ ๋๋ฌธ์, ๊ณ ์ ๊ฐ์ด ์ ๋ ๊ฒ ๋์จ๋ค ใ ใ
๋งบ์๋ง
๋ณธ๋ ์๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์ ์์ ์์ ๋์จ ๋ด์ฉ์ ์ดํดํ๊ธฐ ์ํด ์ ๊น ์ ํ ๋์๋ก ๋์ด์จ ํํธ์ด๋ค ใ ใ
์ด๊ฑธ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ์ด๋ธ 1st Order Linear ODE System์ ๋ํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํ๊ณ ์ ๋ฆฌํ ๊ฒ์ด ์๋์ ํฌ์คํธ์ด๋ค.