Insights for Solving 2nd Order ODE System with Repeated Roots
๋ณต์์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ ์ํ๊ณผ์ ์กธ์ ์ํ์ ์ํด ํ๋ถ ์ํ ๊ณผ๋ชฉ๋ค์ ๋ค์ ๊ณต๋ถํ๊ณ ์์ต๋๋ค๋งโฆ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ์กธ์ ์ํ ๋์ ๊ณผ๋ชฉ์ด ์๋๋ผ๋ ๊ฑธ ๋์ค์ ์๊ฒ ๋์์ต๋๋คโฆ OTLโฆ ๊ทธ๋๋ ์ด์ ์์ํ ๊ฑฐ ๋ค์ ๋ณต์ต ์ข ํด๋ด ์๋ค! ๐ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์ ํฌ์คํธ ์ ์ฒด ๋ณด๊ธฐ
๋ค์ด๊ฐ๋ฉฐ
๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ์ดํด๋ณผ ๋๋ ๋ ๋์ด์คํ ์ํฉ๋ง ์์ง ์์ต๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค๋ฉด, 2์ฐจ ๋์ฐจ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ํ ๋, ์ค๊ทผ(repeated root)์ด ๋์ค๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๊ทธ๋ ๊ณ , ํ๋ ฌ $A$์ ๊ณ ์ ๊ฐ์ด ์ค๋ณต๋๋ฅผ ๊ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋, ์ํ์ด๋ ๋ฌธ์ ๋ ๋ ์ ๋ฐ ์ํฉ์์ ๋์ค๋ ๋ฒโฆ ใ ใ
Generalized Eigen Values ํฌ์คํธ์์ ๊ณ ์ ๊ฐ์ด ์ค๋ณต๋๋ฅผ ๊ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ์ดํด๋ณด์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ , ์ด๋ฅผ ํ์ฉํด ํ๋ ฌ $A$๊ฐ Jordan block์ธ $\mathbf{x}โ = J \mathbf{x}$ ์ผ์ด์ค๋ ํฌ์คํธ๋ก ์ ๋ฆฌํด ์ดํด๋ณด์์ต๋๋ค.
์ด๋ฒ์๋ ์ด๊ฒ์ 2nd order homogeneous linear ODE ๊ฒฝ์ฐ์์ ์ดํด๋ณด๊ณ ์ ํฉ๋๋ค!!
2nd order homogeneous linear ODE
์ ๋ถ๋ถ์ 2ํ๋ ์์ ์ธ ๋ฏธ๋ฐฉ ์์ ์์ ๊ฒฝํ ํ์ต๋๋ค. #
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์์ ๊ฐ์ ODE๋ฅผ ํ๊ธฐ ์ํด ํน์ฑ ๋ฐฉ์ ์์ ํด๋ฅผ ๊ตฌํ์ต๋๋ค.
\[\lambda^2 + a \lambda + b = 0\]์๋ฐ ํน์ฑ๋ฐฉ์ ์์ ํ์์ฃ .
๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์ฌ๊ธฐ์์๋ ์ค๊ทผ์ธ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์์์ต๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค๋ฉด, $xโโ - 2 xโ + 1 = 0$๋ผ๋ ODE ์๋ค๋ฉด $\lambda = 1$๋ก ์ค๊ทผ์ด์๊ณ , solution์ ์๋์ ๊ฐ์ ํํ ์์ต๋๋ค.
\[x(t) = c_1 e^{t} + c_2 t e^{t}\]๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์ด๋ฐ $te^{t}$๊ฐ ์๋ ํํ! 4ํ๋ ๊ณผ๋ชฉ์ธ ์๋ฏธ๋ฐฉ์ $\mathbf{x}โ = J \mathbf{x}$์์๋ ๋ณผ ์ ์์์ต๋๋คโฆ!
Jordan Form ODE
์ด์ ๋ํ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ณ๋ ํฌ์คํธ์์ ์ถฉ๋ถํ ๋ค๋ค์ผ๋ ๊ฒฐ๋ก ๋ง ๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
\[\mathbf{x}' = J\mathbf{x}, \qquad J = \left( \begin{matrix} 1 & 1 \\ 0 & 1 \end{matrix} \right)\]์์ ๊ฐ์ ODE ํ๋ ฌ์ด ์์ ๋, ์๋ฃจ์ ์
\[\mathbf{x}(t) = c_1 \left( \begin{matrix} 1 \\ 0 \end{matrix}\right) e^{t} + c_2 \left( \begin{matrix} t \\ 1 \end{matrix} \right) e^{t}\]์์ ์๋ฃจ์ ์์ $x_1(t)$ ์ฑ๋ถ์ ๋ํ ์์ด 2nd order homogeneous linear ODE์ ๋์ผํ๋ค๊ณ , ์๊ฐํ๊ณ , ๋์ด ์ด๋ค ๊ด๊ณ๊ฐ ์์๊น?? ๊ณ ๋ฏผํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค.
Systems of ODEs
2ํ๋ ๋ฏธ๋ฐฉ์ ๋๋ถ๋ถ์๋ ๊ธฐ์กด์ n์ฐจ ๋ฏธ๋ถ ๋ฐฉ์ ์์ n ์ฐจ์ ํ๋ ฌ $A \in \mathbb{R}^{n\times n}$์ผ๋ก ํํํ์ฌ ์๋์ ๊ฐ์ ํ๋ ฌ ๋ฏธ๋ฐฉ์ผ๋ก ํํํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํด ๋ฐฐ์๋๋ค.
\[\mathbf{x}' = A\mathbf{x}\]์ด๊ฒ์ ๊ทธ๋๋ก 2nd order homogeneous linear ODE์ ์ ์ฉํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค. ์ ์ฉํ 2nd order linear ODE๋ ์๋์ ๊ฐ์ต๋๋ค.
\[x''(t) - 2 x'(t) + x(t) = 0\]๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ฏธ๋ฐฉ ์์คํ ์์์ ํ๊ธฐ๋ $x_1(t) = x(t)$, $x_2(t) = xโ(t)$๋ก ํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
\[\left( \begin{matrix} x_1 \\ x_2 \end{matrix} \right)' = \left( \begin{matrix} 0 & 1 \\ -1 & 2 \end{matrix} \right) \left( \begin{matrix} x_1 \\ x_2 \end{matrix} \right)\]์ฒซ๋ฒ์งธ ํ์ $x_1โ(t) = x_2(t) = xโ(t)$์์ ํํํ ๊ฒ์ด๊ณ , ๋๋ฒ์งธ ํ์ $x_2โ(t) = x^{\prime\prime}(t) = - x_1(t) + 2 x_2(t)$๋ฅผ ํํํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๋ฏธ๋ถ ์์คํ ์ ํ๊ธฐ ์ํด, ์ ํ๋ ฌ์ ๊ณ ์ ๊ฐ๊ณผ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ตฌํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ฉด, $\lambda = 1$ ์ค๊ทผ๊ณผ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ $v_1 = (1, 1)^T$๋ฅผ ์ป๊ฒ ๋ฉ๋๋ค. ํ์ง๋ง, ์ค๊ทผ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์, Generalized Eigen Vector๋ฅผ ๊ตฌํด์ผ ํ๊ณ , ์ด๋ฅผ ํ์์ ๋ง์ถฐ์ ๊ตฌํด๋ณด๋ฉดโฆ $w = (0, 1)^T$๋ฅผ ์ป๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
์ด์ ์๋ฃจ์ ์ ์ ์ด๋ณด๋ฉดโฆ
\[\mathbf{x}(t) = \left( \begin{matrix} x_1 \\ x_2 \end{matrix} \right) = c_1 e^{t} \left( \begin{matrix} 1 \\ 1 \end{matrix} \right) + c_2 e^{t} \left( \begin{matrix} 0 \\ t \end{matrix} \right)\]๋ฅผ ์ป๊ฒ ๋ฉ๋๋ค. ์ ๊ฐ ์ดํด๊ฐ ์ ๋์๋ ๋ถ๋ถ์ ์ฌ๊ธฐ์ ๋ถํฐ์ ๋๋ค ๐ตโ๐ซ
์ ์ ๋๋ก๋ ์๋ฃจ์ ์ ์ ์ฃผ๋ ๊ฑธ๊น?
์์ ์๋ฃจ์ ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด, ํด๋ $x(t) = x_1(t) = c_1 e^t$์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋, ์ฐ๋ฆฌ๋ 2nd order linear ODE๊ฐ ์ค๊ทผ์ ๊ฐ์ง ๋์ ํด์๋ $te^{t}$ ํ ์ด ๋ค์ด๊ฐ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๊ณ ์์ต๋๋ค.
๋ฐ๋ฉด์, $te^{t}$ ํ ์ $x_2(t) = xโ(t)$์ ๋ค์ด๊ฐ์์ต๋๋ค. ์ด๊ฒ ๋ฌด์จ์ผ ์ผ๊น์??
์ฌ์ค ์ ๋๋ก๋ ๊ฒ ๋ง์ต๋๋ค.
์ ๋๋ก ๋ ๊ฒ ๋ง์ต๋๋คโฆ!! ๐ฎ
์ผ๋จ $x(t) = c_1 e^{t}$๋ผ๋ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ด๊ฒ ์์ฒด๋ ์ด๋ฏธ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ์๋ฃจ์ ์ ๋๋ค. ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ๋์ ํด๋ณด๋ฉด ์์ ๋ง์กฑํ์ฃ . ๋ค๋ง, General Solution์ด ์๋๊ณ , $te^{t}$ ํ ์ด ๋ถ์กฑํฉ๋๋ค.
$xโ(t) = (c_1 + c_2) e^{t} + c_2 t e^{t}$๋ผ๋ ๊ฒ๋ ํ๋ฆฐ ๋ง์ด ์๋๋๋ค!! ์ค์ ๋ก ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ์๊ณ ์๋ 2nd order ODE์ ์๋ฃจ์ $x(t)$๋ฅผ ๋ฏธ๋ถํ๋ฉดโฆ
\[\begin{aligned} x'(t) &= (c_1 e^{t} + c_2 t e^{t})' \\ &= c_1 e^{t} + c_2 e^{t} + c_2 t e^{t} \\ &= (c_1 + c_2) e^{t} + c_2 t e^{t} \end{aligned}\]์ฆ, ๋ฏธ๋ถ ์์คํ ์ ํ์ด์ ๋์จ ๊ฒฐ๊ณผ, ๊ทธ๋๋ก ๋์ต๋๋ค!!
๊ทธ๋์ ๊ฒฐ๋ก ์ ์ฐ๋ฆฌ๋ ๋ฏธ๋ถ ์์คํ ์ $x_2(t) = xโ(t)$์ ๋ํ ๊ฒ์ ์ ๋ถํ์ฌ, $x(t)$์ ์๋ฃจ์ ์ ์ ๋๋ก ์ป์ ์ ์์ต๋๋ค.
\[x(t) = \int x'(t) \, dx = \int \left( (c_1 + c_2) e^{t} + c_2 t e^{t} \right) \, dx = c_1 e^{t} + c_2 t e^{t}\]์ ๋ฆฌํ๋ฉด
๋ฏธ๋ถ ์์คํ ์ ํด์์ $x_1(t) = x(t)$์ ๋ํ ๋ถ๋ถ์ General Solution์ ์ผ๋ถ๋ง์ ์ ๊ณตํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด๊ฒ์ ์ฒซ๋ฒ์งธ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ๋ํ ์ ๋ณด๋ง์ด ๋ด๊ฒจ์๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์์ต๋๋ค.
์์ ํ ํด๋ฅผ ์ป๊ธฐ ์ํด์๋ $x_2(t) = xโ(t)$๋ฅผ ์ ๋ถํ์ฌ ์ป์ด์ผ ํ์ต๋๋ค. ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ๋ํ ์ ๋ณด๋ $x_2(t)$์ ํด์ ๋ด๊ฒจ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋๋ค.
๋งบ์๋ง
์ด ๊ธ์์๋ 2์ฐจ ์ ํ ๋ฏธ๋ถ ๋ฐฉ์ ์๊ณผ ์ ํ ์์คํ ์ ๋ํด ๊ณ ์ฐฐํด๋ณด์์ต๋๋ค. ๋ฏธ๋ถ ์์คํ ์ ํด์์ General Solution์ ์ ๋ํ๊ณ , ๊ทธ ๊ณผ์ ์์ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ์ ์ผ๋ฐํ๋ ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ๊ฐ ์ด๋ป๊ฒ ๋ฑ์ฅํ๋์ง ์ดํด๋ณด์์ต๋๋ค.