Three Isomorphism Theorems
2020-2ํ๊ธฐ, ๋ํ์์ โํ๋๋์1โ ์์ ์ ๋ฃ๊ณ ๊ณต๋ถํ ๋ฐ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ ๊ธ์ ๋๋ค. ์ง์ ์ ์ธ์ ๋ ํ์์ ๋๋ค :)
์ง๊ธ ๋ค๋ฃจ๋ Isomorphism Theorem์ ์์ ํ ์ดํดํ๊ณ ์ฒด๋ํ๋ค๋ฉด, ๊ตฐ๋ก ์์ฒด๋ฅผ ์์ฃผ ๊น๊ฒ ์ดํดํ ์ ์๋ค ใ ใ
1st Isomorphism Theorem; FHT
์ฒซ๋ฒ์ฌ Isomorphism Theorem์ ์ด์ ์ ํฌ์คํธ์์ ์ด๋ฏธ ๋ค๋ฃจ์๋ค. FHT๊ฐ ๊ณง 1st Isomorphism Theorem์ด๋ค!
Theorem. Fundamental Homormophism Theorem (FHT)
Let $\phi: G \longrightarrow Gโ$ be a group homo-.
Then,
- $\phi[G]$ is a group.
- $G / {\ker \phi} \cong \phi[G]$
Image from here
Lemma 34.4
Lemma.
Let $N \trianglelefteq G$, $H \le G$.
Then,
- $HN = NH$
- $HN \le G$
๋ง์ฝ $H$ ์ญ์ normal subgroup์ด๋ผ๋ฉด, $HN \trianglelefteq G$๊ฐ ๋๋ค!
์ฆ๋ช ์ด ์๊ฐ๋ณด๋ค ์ฝ๋ค!
proof.
1. $HN = NH$
Let $h \in H$, $n \in N$.
Then,
\[\begin{aligned} &hnh^{-1} \in N \\ &\implies hn \in Nh \\ &\implies hn = n'h \quad \textrm{for some} \; n' \in N \\ &\implies \therefore HN \subseteq NH \end{aligned}\]๋ฐ๋๋ก $h^{-1}nh^ \in N$๋ก ์ก๋๋ค๋ฉด, $NH \subseteq HN$์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ป๋๋ค.
๋์ ์ข ํฉํ๋ฉด,
\[HN \subseteq NH \; \land \; NH \subseteq HN \implies HN = NH\]$\blacksquare$
2. $HN \le G$
Normal subgp๊ณผ ์ผ๋ฐ subgp๋ง ์๋ค๋ฉด, $G$์ ์ํ๋ ์๋ก์ด subgp์ ์ ๋ํ ์ ์๋ค๋ ๋ช ์ ๋ค.
๊ฐ๋จํ $HN$์ด subgp์ธ์ง ํ์ธํ๋ฉด ๋๋ค.
(1) closed under opr
$(HN)(HN) = H(NH)N = H(HN)N = HN$
(2) identity
$e \in H \; \land \; e \in N \implies e \cdot e = e \in HN$
(3) inverse
$(hn)^{-1} = n^{-1} h^{-1} \in NH = HN$
$\blacksquare$
Definition. Subgp generated by set $S$
$< S >$: the subgroup of $G$ generated by $S$
\[< S > \; = \; \underset{S \subseteq H \le G}{\bigcap} H\]์ด๋, intersection of subgps๋ ์ฌ์ ํ subgp์ด๋ผ๋ ๊ฒ์ด ์๋ ค์ ธ ์๋ค.
์ฆ, set $S$๋ฅผ ํฌํจํ๋ subgroup ์ค ๊ฐ์ฅ ์์ subgroup์ด $< S >$์ด๋ค.
$H$ join $K$
Definition. $H$ join $K$
$H$ join $K$๋ subgroup $H$์ $K$๋ฅผ ํฌํจํ๋ ๊ฐ์ฅ ์์ subgroup์ด๋ค.
โป ์ด๋! ๋ง์ฝ $H \trianglelefteq G$๋ผ๋ฉด, $H \lor K = HK$๊ฐ ๋๋ค!
โ๋ง์ฝ $H \trianglelefteq G$๋ผ๋ฉด, $H \lor K = HK$๊ฐ ๋๋ค!โ๋ผ๋ ๋ช ์ ์ ๋ํด ๋ณด์ถฉํด๋ณด๊ณ ์ ํ๋ค.
$H \cup K$๋ฅผ ํฌํจํ๋ subgroup์๋ ๋น์ฐํ $H$๋ ํฌํจํ๊ณ , $K$๋ ํฌํจํ๊ณ , $HK$์ $KH$ ํฌํจํ๊ณ ์์ ๊ฒ์ด๋ค.
์ด๋, ์ด์ด ์ข์ $HK$์ $KH$ ์ฐ์ฐ์ผ๋ก ์ด๋ฏธ Group์ ์ด๋ฃฌ๋ค๋ฉด, ๋ $HK = KH$๋ผ๋ฉด, Lucky! ์ฐ๋ฆฌ๋ $<H \cup K> = HK$๋ก ์ฐพ์๋๋ค!!
ํ์ง๋ง, ์์ฝ๊ฒ๋ $HK$๊ฐ ๊ผญ Group์ ์ด๋ฃฌ๋ค๋ ๋ณด์ฅ์ ์๋ค ใ ใ $hk \notin H, K$์ผ ์๋ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ์์์ ์ดํด๋ณธ Lemma๋ $HK$๊ฐ Group์ด ๋๋ ์กฐ๊ฑด์ ์ ์ํ๋ค.
\[H \trianglelefteq G \; \land \; K \le G \implies HK \le G\]๋ฐ๋ผ์ $H$๊ฐ Normal subgp์ด๋ผ๋ฉด, $H$ join $K$๋ $HK$๊ฐ ๋๋ค!!
2nd Isomorphism Theorem
Theorem. 2nd Isomorphism Theorem
Let $H \le G$, $N \trianglelefteq G$.
Then,
\[HN / N \; \cong \; N / {(H \cap N)}\]์ ๋ฆฌ ์์ฒด๋ ์ ๋ง ๊ฐ๊ฒฐํ๋คโฆ ํ์ง๋ง, ๋ด์ฉ์ ํ ๋ฌธ์ฅ์ผ๋ก ์์ถํด ๋์ ๊ฒ์ด๋ผ ์ ๋ฆฌ๋ฅผ ์ ๋ํ๋ ๋ฐ๊น์ง ํ์ํ ๋ท๋ฐฐ๊ฒฝ์ด ๋ง์ ํธ์ด๋ค ใ ใ
proof.
๋จผ์ ๊ฐ์ ์ธ $H \le G$, $N \trianglelefteq G$๋ก๋ถํฐ ๋ช ์ ์ ์ฌ๋ฃ๊ฐ ๋๋ factor group $HN/N$์ ์ ๋ํ์. ์ด ๊ณผ์ ์์ ์๋ถ๋ถ์ ๋์๋ Lemma๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค.
$H \le G$, $N \trianglelefteq G$์ด๋ฏ๋ก Lemma์ ์ํด $HN \le G$์ด๋ค.
Normal subgp์ ๋ํด์ ์๋์ ๋ช ์ ๊ฐ ์ฑ๋ฆฝํ๋ค.
\[\begin{aligned} &\textrm{For} \quad N \le K \le G, \\ &N \trianglelefteq G \implies N \trianglelefteq K \end{aligned}\]๋ช ์ ์ ์ฆ๋ช ์ ๊ฐ๋จํ๋ ์ฌ๊ธฐ์์๋ ์-๋ต ํ๋ค.
์ด๋, $N \le HN \le G$์ด๊ณ , $N \trianglelefteq G$์ด๋ฏ๋ก $N \trianglelefteq HN$์ด ๋๋ค.
$N$์ด $HN$์ normal subgroup์ด๋ฏ๋ก
$N$์ ๋ํ $HN$์ Factor Group $HN/N$์ ์ ์ํ ์ ์๋ค!
์ด๋ฒ์๋ ๋ํ์์ ์ฐ๋ณ์ธ $H / (H \cap N)$์ ์ ๋ํด๋ณด์.
๋ง์ฝ $N \trianglelefteq G$๋ผ๋ฉด, $H \cap N \trianglelefteq H$๊ฐ ์ฑ๋ฆฝํ๋ค.
๋ฐ๋ผ์ $(H \cap N)$์ ๋ํ $H$์ Factor Group $H / (H \cap N)$์ ์ ์ํ ์ ์๋ค!
๋๋์ด ์ฆ๋ช ์ ๋ณธ๊ฒ์์ด๋ค!
์๋์ ๊ฐ์ homomorphism $\phi$๋ฅผ ๋์์ธ ํ๋ค.
\[\begin{aligned} \phi: H &\longrightarrow HN \longrightarrow HN / N \\ h &\longmapsto \; h \quad \longmapsto hN \end{aligned}\]์ด๋, $\phi$๋ homo-์ homo-์ ํฉ์ฑ ์ด๋ฏ๋ก ์ญ์ homo-์ด๋ค.
๋ํ, $\phi(h) = hN$์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ $\phi$๋ onto์ด๋ค.
์ด์ ์ด homo- $\phi$์ kernel์ ์๊ฐํด๋ณด์.
์ฐ๋ฆฌ๋ $\ker \phi = H \cap N$์ด ๋จ์ ๋ณด์ผ ๊ฒ์ด๋ค.
๋ฐ๋ผ์ $h \in N$์ด๊ณ , $\ker \phi \subseteq H \cap N$์ด๋ค.
๋ฐ๋๋ก,
\[x \in H \cap N \implies \phi(x) = xN = N\]๋ฐ๋ผ์ $x \in \ker \phi$์ด๊ณ , $\ker \phi \subseteq H \cap N$์ด๋ค.
๋ฐ๋ผ์ $\ker \phi = H \cap N$์ด๋ค.
FHT์ ์ํด $H / {\ker \phi} \cong \phi(H)$์ด๋ค. ์ด๋, $\phi$๊ฐ onto ์์ผ๋ฏ๋ก $\phi(H) = HN / N$์ด๋ค.
๋ฐ๋ผ์
\[H / (H \cap N) \cong HN / N\]Image from here
3rd Isomorphism Theorem
Theorem. 3rd Isomorphism Theorem
Let $H, K \trianglelefteq G$, $K \le H$
Then,
\[G / H \; \cong \; (G/K) / (H/K)\]$\blacksquare$
์ ๋ ๊ณผ์ ์์ฒด๋ 2nd iso- theorem์ ๋นํด์ ์ ๋ง ์ฌ์ด ํธ์ด๋ค ใ ใ
proof.
Define a homomoprhism $\phi$ as
\[\begin{aligned} \phi: G / K &\longrightarrow G / H \\ gK &\longmapsto gH \end{aligned}\]Then, check properties of $\phi$.
(1) well-defined
Supp. $gK = gโK$, then
\[\begin{aligned} &gK = g'K \\ &\implies g(g')^{-1}K = K \\ &\implies g(g')^{-1} \in K \\ &\implies g(g')^{-1} \in H \quad (\because K \le H) \\ &\implies g(g')^{-1} H = H \\ &\implies gH = g'H \end{aligned}\](2) $\phi$ is onto
clear
(3) $\phi$ is a homo-.
$\phi(g_1 K)\phi(g_2 K) = \phi(g_1 g_2 K)$ (by factor representative opr)
๋ฐ๋ผ์ $\phi$๋ homomorphism์ด๋ค.
FHT์ ์ํด
\[(G/K) / \ker \phi \; \cong \; \phi(G/K)\]์ด๋, $\ker \phi$๋ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ๋ํ ์ ์๋ค.
\[gK \in \ker \phi \implies \phi(gK) = gH = H \implies g \in H\]๋ฐ๋ผ์ $gK = hK \in H/K$์ด๊ณ , $\ker \phi \subseteq H/K$๊ฐ ๋๋ค.
๋ฐ๋๋ก
\[hK \in H/K \implies \phi(hK) = hH = H\]๋ฐ๋ผ์ $hK \in \ker \phi$์ด๊ณ , $H/K \subseteq \ker \phi$์ด๋ค.
๋ฐ๋ผ์ $\ker \phi = H/K$์ด๋ค.
๋ค์ FHT์ ์ํด $(G/K) / \ker \phi \; \cong \; \phi(G/K)$์ด๋ฏ๋ก
\[(G/K) / (H/K) \; \cong \; G/H\]$\blacksquare$
๋๋์ด Isomorphism Thm ๊น์ง ๋๋ฌํ๋ค!!
์์ผ๋ก๋ ๊ตฐ๋ก ์ ๋ค์ํ ์ ๋ฆฌ๋ค๊ณผ ์ฌ๋ก๋ค์ด ๊ธฐ๋ค๋ฆฌ๊ณ ์์ผ๋! ๊ธฐ๋ํ์๋ผ!!!