Vector Fields, and Line Integrals
๋ณต์์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ ์ํ๊ณผ์ ์กธ์ ์ํ์ ์ํด ํ๋ถ ์ํ ๊ณผ๋ชฉ๋ค์ ๋ค์ ๊ณต๋ถํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ฏธ์ ๋ถํ ํฌ์คํธ ์ ์ฒด ๋ณด๊ธฐ
Gradient Fields
์ด๋ค 2๋ณ์ ํจ์ $f(x, y)$๊ฐ ์๋ค๊ณ ํ์. ์ด์ ์ฑํฐ์์ ์ด 2๋ณ์ ํจ์์ ํ ์ $(x_0, y_0)$์์ ์ ์ํ Gradient Vector๋ฅผ ๊ธฐ์ตํ๋๊ฐ?
\[\nabla f(x, y) = f_x(x, y) \, \mathbf{i} + f_y(x, y) \, \mathbf{j}\]์ด๊ฒ์ ํ ์ ์ด ์๋๋ผ ํจ์ $f(x, y)$์ ์ ์์ญ ์ ์ฒด์์ ์ ์ํ ๊ฒ์ด โGradient Fieldโ๋ค. ์ด๊ฒ์ ์ค์นผ๋ผ ํจ์์ธ $z = f(x, y)$๋ก๋ถํฐ ์ ๋๋๋ ๋ฒกํฐ ํ๋(= ๋ฒกํฐ ํจ์)๋ค.
Conservative Vector Field, and Potential Function
๋ฐ๋๋ก ์ด๋ค ๋ฒกํฐ ํ๋๋ ๊ทธ ์๋ณธ์ด ์ด๋ค ์ค์นผ๋ผ ํจ์์ธ ๊ฒ๋ค์ด ์๋ค. ์ด๋ฐ ๋ฒกํฐ ํ๋๋ฅผ โConservative Vector Fieldโ๋ผ๊ณ ํ๋ค. ์ด๋ค์ Gradient $\nabla$ ๋๊ธฐ ์ ์ ์์ ์ค์นผ๋ผ ํจ์๋ฅผ ์ฐพ์ ์๋ ์๋ค.
A vector field $\mathbf{F}$ is called a โconservative vector fieldโ if it is the gradient of some scalar function.
์ด๋ฐ Conservative Vector Field์ ์์ ์ค์นผ๋ผ ํจ์๋ โPotential Functionโ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
Line Integrals
์ด๋ค ๊ณก์ ์ ๋ฐ๋ผ ํจ์ $f(x, y)$์ ์ ๋ถ์ ์ํํ๋ ๊ฒ์ โ์ ์ ๋ถโ์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค.
Scalar Line Integral
\[\int_C f(x, y) \, ds = \int_C f(x(t), y(t)) \cdot \sqrt{x'(t)^2 + y'(t)^2} \, dt\]Vector Line Integral
\[\int_C \mathbf{F}(x, y) \cdot d\mathbf{r} = \int_C \mathbf{F}_1 \, dx + \mathbf{F}_2 \, dy + \mathbf{F}_3 \, dz\]์ ์ ๋ถ ๋ถ๋ถ์ ๊ณต๋ถํ๋ค๊ฐ ๋๋ฌด ํท๊ฐ๋ ค์ ๋ณ๋ ํฌ์คํธ๋ก ์ ๋ฆฌํ๋ค. ์ ์ ๋ถ์ ๋ํ ์์ธํ ๋ด์ฉ์ ์๋ ํฌ์คํธ ์ฐธ๊ณ ใ ใ
โก๏ธ Arc Length์ Line Integral
Fundamental Theorem for Line Integrals
Let $C$ be a smooth curve given by the vector function $\mathbf{r}(t)$ for $a \le t \le b$.
Let $f(x, y)$ be a differentiable function of two or three variables whose gradient vector $\nabla f$ is continuous on $C$.
Then,
\[\int_{C} \nabla f \cdot d\mathbf{r} = f(\mathbf{r}(b)) - f(\mathbf{r}(a))\]$f(x)$์ ์ ๋ถ์ ์์์ ๊ณผ ๋์ ์์์ ์์ํจ์ $F(x)$์ ๊ฐ์ ์ฐจ์ด๋ก ๊ตฌํ ์ ์๋ค๋ ๋ฏธ์ ๋ถํ์ ๊ธฐ๋ณธ์ ๋ฆฌ์ ์ ์ ๋ถ ๋ฒ์ ์ด๋ค. ์ ์ ๋ถ์์๋ ์ ๋ถํ๋ ค๋ ํจ์๊ฐ Gradient Field๋ผ๋ฉด, ์์์ ๊ณผ ๋์ ์์ ์์ํจ์์ ๊ฐ์ ์ฐจ์ด๋ก ์ ๋ถ์ ๊ตฌํ ์ ์๋ค๋ ์ ๋ฆฌ์ด๋ค. ์ ๋ถ์ด ๋ฌด์ง๋ฌด์ง ์ฌ์์ง๋ค๋ ๋ง!!
์ ๋ถํ๋ ค๋ ํจ์๊ฐ Gradient Field๋ผ๋ ๋ง์ ๊ณง, ๊ทธ ํจ์๊ฐ โConservative Vector Fieldโ์์ ๋งํ๋ค. ์ฆ, Conservative Vector Field์์ ์ฑ๋ฆฝํ๋ ์ ๋ฆฌ๊ฐ โ์ ์ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ณธ์ ๋ฆฌโ์ธ ๊ฒ. ์ ๋ถ๊ฐ์ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํด์ ์ ์ ํ Potential Function๋ง ์ฐพ์ผ๋ฉด ๋๋ค.
Work done by Gravitational Field
Find the work done by the gravitational field
\[\mathbf{F}(\mathbf{x}) = - \frac{mMG}{\| \mathbf{x} \|^3} \mathbf{x}\]in moving a particle with mass $m$ from $(0, 0, 0)$ to $(1, 1, 1)$ along a piecewise-smooth curve $C$.
์์ ์ ์ ๋ถ์ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํด์ ๋ฌธ์ ์ ์ ์๋ piecewise-smooth curve $C$๋ฅผ ์ฐพ์ ํ์ ์๋ค. $\mathbf{F}(\mathbf{x})$์ Potential Function๋ง ์ฐพ์ ์ ์๋ค๋ฉด, ์ ์ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ณธ์ ๋ฆฌ๋ก ์์ ๊ณผ ์ข ์ ์์์ ๊ฐ์ผ๋ก ์ ๋ถ์ ๊ณ์ฐํ๋ฉด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ.
์ค๋ ฅ์ฅ $\mathbf{F}(\mathbf{x})$์ potential function์ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ์ํ ์ ์๋ค.
\[f(x, y, z) = \frac{mMG}{\sqrt{x^2 + y^2 + z^2}}\]potential function์ ์ฐพ์์ผ๋ ์ ์ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ณธ์ ๋ฆฌ๋ก ์ ๋ถ์ ๊ณ์ฐํด๋ณด์.
\[W = \int_C \mathbf{F} \cdot d\mathbf{r} = \int_C \nabla f \cdot d\mathbf{r} = f(1, 1, 1) - f(0, 0, 0) =\frac{mMG}{3}\]Independent of Path
์์ ๊ณผ ์ข ์ ์ ๊ฐ์ง๋ง, ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ์๋ก ๋ค๋ฅธ piecewise-smooth curve $C_1$, $C_2$๊ฐ ์๋ค๊ณ ํ์.
์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ฒกํฐ ํ๋์์๋ ๋ ์ ์ ๋ถ์ ๊ฐ์ด ๊ฐ์ง ์๋ค.
\[\int_{C_1} \mathbf{F} \cdot d \mathbf{r} \ne \int_{C_2} \mathbf{F} \cdot d \mathbf{r}\]๊ทธ๋ฌ๋ ๋ฒกํฐ ํ๋๊ฐ Conservative Vector Field๋ผ๋ฉด, ๋ ์ ์ ๋ถ์ ๊ฐ์ด ๊ฐ์์ง๋ค.
\[\int_{C_1} \nabla f \cdot d \mathbf{r} = \int_{C_2} \nabla f \cdot d \mathbf{r}\]์๋ํ๋ฉด, ๋ ์ ์ ๋ถ์ด ์์ , ์ข ์ ์์์ potential function์ ๊ฐ ์ฐจ์ด๋ก ๊ณ์ฐ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
์ด๊ฒ์ ์ ๋ฆฌํ ๊ฒ์ด ์๋์ ๋ฌธ์ฅ์ด๋ค.
Line integrals of a continuous conservative vector field with a differentiable potential function are โindependent of pathโ.
On a Closed Curve
์ด๋ฒ์๋ ๋ซํ ๊ณก์ $C$์์ Conservative Vector Field์ ์ ๋ถ์ ์ดํด๋ณด์. ๊ฒฐ๋ก ๋ถํฐ ๋งํ๋ฉด, ํ๊ณก์ ์์์ ์ ์ ๋ถ์ ๊ฐ์ ํญ์ 0์ด๋ค.
\[\int_{C} \mathbf{F} \cdot d\mathbf{r} = 0\]์์ ์ ์ ๋ถ์ ๊ฒฝ๋ก $C_1$, $C_2$๋ก ๋ถํ ํ์ฌ ์๊ฐํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ.
\[\int_{C} \mathbf{F} \cdot d\mathbf{r} = \int_{C_1} \mathbf{F} \cdot d\mathbf{r} + \int_{C_2} \mathbf{F} \cdot d\mathbf{r} = \int_{C_1} \mathbf{F} \cdot d\mathbf{r} - \int_{-C_2} \mathbf{F} \cdot d\mathbf{r} = 0\](์๊ธฐ์์ opposite direction ์ ๋ถ ๋ณผ ๋, ์ค์นผ๋ผ ์ ์ ๋ถ์ด๋ ํท๊ฐ๋ ค์ ํ์ฐธ ๊ณ ๋ฏผํจโฆ ใ ใ )
Theorems
Independent of Path implies Conservative
๋ง์ฝ ์ฃผ์ด์ง ๋ฒกํฐ ํ๋์ ์ ๋ถ์ด ์ฃผ์ด์ง ๋๋ฉ์ธ $D$์์ ๋ชจ๋ independent of path๋ผ๋ฉด, ํด๋น ๋ฒกํฐ ํ๋๋ ๋๋ฉ์ธ $D$ ์์์ Conservative Field์ด๋ค.
๋ณธ๋ Conservative Field๋ฉด, Independent of path๋ฅผ ๋ง์กฑํ๋๋ฐ, ๊ทธ ์ญ ๋ช ์ ๋ ์ฑ๋ฆฝํจ์ ๋งํ๋ค.
If Conservative Field, then
๋ง์ฝ ๋ฒกํฐ ํ๋ $\mathbf{F} = P(x, y) \mathbf{i} + Q(x, y) \mathbf{j}$๊ฐ conservative vector field์ด๊ณ , $P$, $Q$ ํจ์๊ฐ ๋๋ฉ์ธ $D$ ์์์ continuous first-order partial derivative๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค๋ฉด, ์๋ ๋ฑ์์ ๋ง์กฑํ๋ค.
\[\frac{\partial P}{\partial y} = \frac{\partial Q}{\partial x}\]์ฆ๋ช ์ ๊ฐ๋จํ๋ฐ, ๋ฒกํฐ ํ๋ $\mathbf{F}$๊ฐ conservative ํ๋ฏ๋ก, ์๋ ์์ ๋ง์กฑํ๋ potential function $f$๊ฐ ์กด์ฌํ๋ค.
\[\mathbf{F} = \nabla f\]๋ฐ๋ผ์ ๊ฐ ์ฑ๋ถ $P$, $Q$๋ ์๋์ ๊ฐ์ด 1์ฐจ ํธ๋ฏธ๋ถ์ผ๋ก ์ ์๋๋ค.
\[\begin{aligned} P(x, y) &= \frac{\partial f}{\partial x} \\ Q(x, y) &= \frac{\partial f}{\partial y} \end{aligned}\]์ด์ , $P$, $Q$ ์ฑ๋ถ์ ๋ค์ $y$์ $x$์ ๋ํด ํธ๋ฏธ๋ถ ํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๋ค.
\[\frac{\partial P}{\partial y} = \frac{\partial f}{\partial y \partial x} = \frac{\partial f}{\partial x \partial y} = \frac{\partial Q}{\partial x}\]$\blacksquare$
Condition of conservative field
๋ฐ๋ก ์์์ ์ดํด๋ณธ ๋ช ์ ์ ์ญ ๋ช ์ ๊ฐ ์ธ์ ์ฑ๋ฆฝํ๋์ง๋ ์ดํด๋ณด์.
Let $\mathbf{F} = P\mathbf{i} + Q \mathbf{j}$ be a vector field on an open simply-connected region $D$.
Suppose that $P$ and $Q$ have continuous first-order derivatives and satisfy $\frac{\partial P}{\partial y} = \frac{\partial Q}{\partial x}$ throughout $D$.
Then, $\mathbf{F}$ is conservative.
์ฃผ์ด์ง ๋ฒกํฐ ํ๋๊ฐ Conservative ํ์ง ํ๋จํ๋ ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. Conservative ์ฌ๋ถ๋ฅผ ํ๋จํ๊ธฐ ์ํด์ $P$, $Q$ ์ฑ๋ถ์ ํธ๋ฏธ๋ถ ๊ฐ์ด ์ผ์นํ์ง๋ฅผ ํ์ธํ๋ผ๋ ๋ง.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ ์ฌ๊ธฐ์ ์ฒ์ ๋ฑ์ฅํ ๊ฐ๋ ์ด โsimply-connected regionโ์ด๋ค. ๋์ถฉ ๋๋ ์ ์ค๋ช ํ๋ฉด,
โsimple curveโ๋ ๊ณก์ ์์ฒด๊ฐ ์๊ธฐ ์์ ๊ณผ ๋ค์ ๋ง๋์ง ์๋ ๋์ด์คํ ๊ณก์ ์ ๋งํ๋ค.
โsimply-connected regionโ์ ์์ญ ์์ ๊ทธ๋ฆด ์ ์๋ ๋ชจ๋ simple closed curve ์์ ์ ์ด ๋ชจ๋ ์์ญ $D$์ ์ํ๋ ์ ๋ค์ธ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๋งํ๋ค.
๋ง์ฝ ์์ญ ์์ ๊ตฌ๋ฉ(hole)์ด ์๋ค๋ฉด, ๊ทธ ๊ตฌ๋ฉ์ ๋๋ฌ์ธ๋ simple closed curve๊ฐ ๋ง๋๋ ์์ญ ์์๋ ์์ญ $D$์ ์ํ๋ ์ ๋ ์๊ฒ ์ง๋ง, ์ํ์ง ์๋ ์ ๋ ์๊ธด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ 2์ฐจ์์์๋ ๊ตฌ๋ฉ ์๋ ์์ญ์ ์ผ์ปซ๋๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค.