1st order Homogeneous Linear ODE
๋ณต์์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ ์ํ๊ณผ์ ์กธ์ ์ํ์ ์ํด ํ๋ถ ์ํ ๊ณผ๋ชฉ๋ค์ ๋ค์ ๊ณต๋ถํ๊ณ ์์ต๋๋ค๋งโฆ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ์กธ์ ์ํ ๋์ ๊ณผ๋ชฉ์ด ์๋๋ผ๋ ๊ฑธ ๋์ค์ ์๊ฒ ๋์์ต๋๋คโฆ OTLโฆ ๊ทธ๋๋ ์ด์ ์์ํ ๊ฑฐ ๋ค์ ๋ณต์ต ์ข ํด๋ด ์๋ค! ๐ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์ ํฌ์คํธ ์ ์ฒด ๋ณด๊ธฐ
Linear ODE
ODE์์ $y$์ ์ต๋ ์ฐจ์๊ฐ 1์ธ ODE๋ฅผ Linear ODE๋ผ๊ณ ํ๋ค.
์ด๋, $r(x)$ ํ ์ด 0์ด๋ผ๋ฉด, โHomogeneous Linear ODEโ๋ผ๊ณ ํ๊ณ , ์ด ๊ฒฝ์ฐ๋ ์์ฃผ ์ฝ๊ฒ ODE๋ฅผ ํ ์ ์๋ค.
Homogeneous Linear ODE
2๊ฐ์ง ๋ฐฉ์์ผ๋ก ํ ์ ์๋ค.
Separable Equation
์์ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ๋ฆฌํ๋ค.
\[\frac{y'}{y} = - p(x)\]๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ๋ถํ๋ฉดโฆ
\[\ln y = - \int p(x) dx + C\]๋ค์ ์ ๋ฆฌํ๋ฉด
\[y = C \cdot \exp \left( - \int p(x) \, dx \right)\]Integrating Factor
Homogeneous Linear ODE๋ โTotal Differentialโ์ ๊ผด๋ก ๋ณผ ์ ์์ผ๋
\[\left[ p(x) y \right] \cdot dx + 1 \cdot dy = 0\]Exactness Test๋ฅผ ํด๋ณด๋ฉด, $M_y = N_x$๋ฅผ ๋ง์กฑํ์ง ์๋๋ค.
\[M_y = p(x) \ne 0 = N_x\]๊ทธ๋์ Integrating Factor $F(x, y)$๋ฅผ ์ฐพ์ ์ ์ฉํด์ผ ํ๋๋ฐ, Homogeneous Linear ODE์ Int. Factor๋ ์๋์ ๊ฐ์ด ๊ณต์์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ค.
[Homogeneous Linear ODE์ Integrating Factor]
\[F(x) = \exp \left( \int p(x) \, dx \right)\]๋์ฌ๊ฒจ ๋ณผ ์ ์ ๋ณธ๋ Integrating Factor๋ $F(x)$๋ ๊ฐ๋ฅํ๊ณ , $F(y)$๋ ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, Homogeneous Linear ODE์์๋ ์ค์ง $F(x)$๋ง ์๊ฐํ๋ฉด ๋๋ค.
์ฌ์ค Integrating Factor์ ๊ณต์์ ๋ง์ถฐ ์ ๋ํด๋ ๋์ง๋งโฆ ๋์ถฉ ํํ๋ง ๊ธฐ์ตํด๋๋ฉด ๋์ค์ non-homogeneous Linear ODE๋ฅผ ํ ๋๋ ๊ทธ๋๋ก ์ฌ์ฉํ๋ฉด ๋๋ค ใ ใ ๐
์ํผ ์ด๋ ๊ฒ ํ๊ณ non-exact ODE๋ฅผ exact ODE๋ก ๋ณํํด ํ์ด๋ณด์.
\[\left(F(x) \cdot p(x) y \right) \cdot dx + F(x) \cdot dy = 0\]์ด๋, Integrating Factor $F(x)$๊ฐ ์๋์ ์์ ๋ง์กฑํ๋ค. ์ด ๋ถ๋ถ, ์ค์ํ๋ค.
\[F'(x) = p(x) \cdot \exp \left( \int p(x) \, dx \right) = p(x) F(x)\]์ด๊ฑธ exact ODE๋ก ๋ณํ๋ ์์ ์ ์ฉํ๋ฉด
\[F' y \cdot dx + F(x) dy = F'y + Fy' = (Fy)' = 0\]์ฆ, Int. Factor $F(x)$๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ณ ๋๋, Total Differential์ ๋ํ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ด ์์ฃผ ๊น๋ํ๊ฒ ์ ๋ฆฌ ๋์๋ค ใ ใ
\[(Fy)' = 0\]์ด์ ๋ ๊ธฐ๊ณ์ ์ผ๋ก ์ ๋ฆฌ๋ง ํ๋ฉด ๋๋ค.
\[\begin{aligned} (Fy)' &= 0 \\ Fy &= C \\ y &= C / F \\ y &= C \cdot \exp \left( - \int p(x) \, dx \right) \end{aligned}\]์ฒ์์ ํ์๋ Separable Equation ๋ฐฉ์๊ณผ ๋์ผํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ป์๋ค ใ ใ ํ์ด ์์ฒด๋ Separable Equation์ ์ฐ๋๊ฒ ํจ์ฌ ์ฝ๊ธฐ ๋๋ฌธ์, Homogeneous Linear ODE๋ผ๋ ๊ฑธ ์์๋ค๋ฉด, Separable Equation์ผ๋ก ํธ๋๊ฒ ์ ์ผ ์ฝ๋ค! ๊ทธ๋ฌ๋โฆ
Non-homogeneous Linear ODE
๋ชจ๋ Linear ODE๊ฐ $r(x) = 0$์ธ Homo. Linear ODE๋ ์๋๋ค.
์์ ODE๋ฅผ Total Differential๋ก ํํํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ์๋ฐ, exact ODE๊ฐ ๋ ์ ์๋ค.
\[\left[ p(x)y - r(x) \right] \cdot dx + 1 \cdot dy = 0\]์๊ธฐ๋ $N_x = 0$์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์, Exactness Test๋ฅผ ํต๊ณผํ์ง ๋ชปํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์ด ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํ๊ธฐ ์ํด์ Integrating Factor๋ฅผ ์ ์ฉํด์ผ ํ๋ค.
Integrating Factor
Integrating Factor๋ฅผ ๊ตฌํด๋ณด๋ฉด, non-homo. ODE์์๋ homo. ODE์ ๊ฐ์ Integrating Factor๋ฅผ ๊ฐ๋ ๊ฑธ ๋ฐ๊ฒฌํ ์ ์๋ค.
[Linear ODE์ Integrating Factor]
\[F(x) = \exp \left( \int p(x) \, dx \right)\]Homo.์ธ ๊ฒฝ์ฐ, non-homo.์ธ ๊ฒฝ์ฐ ์๊ด ์์!!
์ด์ Int. Factor๋ฅผ non-homo. Linear ODE์ ์ ์ฉํด์ exact ODE๋ก ๋ฐ๊ฟ๋ณด์.
\[F (py - r) \cdot dx + F \cdot dy = 0\]์ด๋, $Fโ = p F$์ด๋ฏ๋กโฆ
\[(F'y - Fr) \cdot dx + F \cdot dy = 0\]๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์์ ์ ๋ฆฌํด $Fy$์ ๋ํ ODE๋ก ๋ฐ๊พธ๋ฉดโฆ
\[Fy' + Fy' = Fr = (Fy)'\]์์ ODE๋ฅผ ํ๋ฉดโฆ
\[\begin{aligned} (Fy)' &= Fr \\ Fy &= \int Fr \, dx + C \\ y &= F^{-1} \cdot \left( \int Fr \, dx + C \right) \end{aligned}\]$y$๋ฅผ ์ฐพ์์ผ๋ ๊ธฐ์กด์ non-homo. linear ODE๋ ํ์๋ค!! ์์ ๊ฐ์ํ ํ๊ธฐ ์ํด $h = \int p(x) \, dx$๋ก ๋๊ณ , ์์ ๋ค์ ์ฐ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๋ค.
\[y = e^{-h} \left( \int r e^h dx + C \right)\]๋งบ์๋ง
๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ์ฒซ๋ฒ์งธ ์ฑํฐ์ธ๋ฐ, ๋ฒ์จ ์ดํด ์ ๋๋ ๋ถ๋ถ์ด ์์ด์ ํฌ์คํธ๋ก ์ ๋ฆฌ ํด๋ณด์๋คโฆ;; ๊ณต๋ถํ๋ฉด์ ๋ณด๊ณ ์๋ ๊ฐ์์์ Integrating Factor๊ฐ ํ์ํ์ง ์ค๋ช ํ๋ ๋ถ๋ถ ์์ด ๋ฐ๋ก
โIntegrating Factor $F(x)$๋ฅผ ์ ์ผ๋ฉด ์๋์^^โ
โGeneral Linear ODE์ ์๋ฃจ์ ์ ์๋์^^ $r(x)$์ด ์์ผ๋ฉด homogeneous ODE์ ์๋ฃจ์ ์ด๋ ๊ฐ์์^^โ
์๋ ๊ฒ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ๋ฐ๋ก ๋์ด ๊ฐ๋๊ฒ ์ข ๋ง๋งํ๊ฒ ๋๊ปด์ก๋ ๊ฒ ๊ฐ๋ค.
ํ๋ฒ๋ ์ ๋ฆฌ
์ด ๋ถ๋ถโฆ ๋ค์ ์ฝ์ผ๋ ์ดํด๊ฐ ์ ๋์ด์ ๋ค์ ํ๋ฒ๋ ์์ฝ ํด๋ณธ๋ค.
์ผ๋จ homogeneous๋ non-homogeneous๋ Integrating Factor $F(x)$๋ ์๋์ ์์ด๋ค.
\[F(x) = \exp \left(\int p(x) \, dx \right)\]homogeneous์ non-homogeneous์ ์ฐจ์ด๋ Int. Factor๋ฅผ ๋์ ํ ํ์ ํธ๋ ODE์ ํผ๊ณผ ๊ด๋ จ ์๋ค.
[homogeneous linear ODE์ธ ๊ฒฝ์ฐ]
\[(Fy)' = 0\][non-homogeneous linear ODE์ธ ๊ฒฝ์ฐ]
\[(Fy)' = Fr\]์๊ธฐ์๋ถํฐ๋ ๊ทธ๋ฅ ์ ๋ถํ๊ณ ์์ ์ ๋ฆฌ๋ง ํ๋ฉด ๋๋ค. ๋ณธ์ธ์ $y$์ ๋ํ ์ ์ฒด ํผ์ ์ตํ๋ ๊ฒ๋ณด๋ค ์๊ฒ ๋ ํธํ ๋ฏ!!