2nd order Non-homogeneous Linear ODE
๋ณต์์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ ์ํ๊ณผ์ ์กธ์ ์ํ์ ์ํด ํ๋ถ ์ํ ๊ณผ๋ชฉ๋ค์ ๋ค์ ๊ณต๋ถํ๊ณ ์์ต๋๋ค๋งโฆ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์์ ์กธ์ ์ํ ๋์ ๊ณผ๋ชฉ์ด ์๋๋ผ๋ ๊ฑธ ๋์ค์ ์๊ฒ ๋์์ต๋๋คโฆ OTLโฆ ๊ทธ๋๋ ์ด์ ์์ํ ๊ฑฐ ๋ค์ ๋ณต์ต ์ข ํด๋ด ์๋ค! ๐ ๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์ ํฌ์คํธ ์ ์ฒด ๋ณด๊ธฐ
๋ค์ด๊ฐ๋ฉฐ
์์ ํฌ์คํธ์์ 2nd order Homogeneous linear ODE์ ํด๋ฅผ ์ด๋ป๊ฒ ๊ตฌํด์ผ ํ๋์ง๋ ์ดํด๋ดค์๋ค.
- $\lambda$์ ๋ํ 2์ฐจ ๋ฐฉ์ ์ ํ๊ธฐ (for constant coefficient)
- $y_1$๋ฅผ ๊ตฌํ๊ณ Reduction of Order Method ์ฌ์ฉํด์ $y_2$ ์ ๋ํ๊ธฐ
์ด์ฐ์ ์ฐ $y_1$, $y_2$๋ฅผ ๊ตฌํ๋ค๊ณ ํด๋ณด์.
๊ทธ๋ฌ๋ ์ธ์์ ๋ชจ๋ 2nd order linear ODE๊ฐ homogeneous์ผ๋ฆฌ๋ ์๋ค. ๋ถ๋ช $r(x) \ne 0$์ธ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์์ด์ non-homogeneous linear ODE๋ฅผ ํ์ด์ผ ํ ์๋ ์์ ๊ฒ์ด๋ค.
Non-homogeneous linear ODE์ ๊ฒฝ์ฐ
์ํผ ์ด๋ฒ ํฌ์คํธ์์๋ non-homogeneous linear ODE๋ฅผ ํธ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ดํด๋ณผ ๊ฒ์ด๋ค.
non-homogeneous์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ํด๊ฐ ์๋์ ๊ฐ์ด ๊ตฌ์ฑ๋๋ค๊ณ ํ๋ค.
์์ ์์์ $y_h$์ $y_p$์ ์๋ฏธ๋ ์๋์ ๊ฐ๋ค.
- $y_h$: non-homo ODE ์์์ $r(x) = 0$์ธ homogeneous linear ODE์์์ general solution
- $y_p$๋ non-homo. ODE ์์ ๋ง์กฑํ๋ ์ด๋ค ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ํจ์
์ด๋ค. ์ด๊ฒ ๊ฐ๋ฅํ ์ด์ ๋ โ$L(y) = yโโ + p(x) yโ + q(x) y$โ๋ผ๊ณ ๋ ๋, ์๋์ ์์ ๋ง์กฑํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
\[L(y_h) + L(y_p) = L(y_h + y_p) = r + 0 = r\]์ํผ ํต์ฌ์ โnon-homo ODE์ ์ผ๋ฐํดโ๊ฐ โhomo ODE์ ์ผ๋ฐํดโ + โnon-homo ODE์ ํน์ ํดโ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค.
How to solve non-homogeneous linear ODE
Method of undetermined coefficients
โ๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒโ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆฌ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. non-homo ODE์ ์ฐํญ์ธ $r(x)$๊ฐ ์๋์ ํจ์์ด๊ฑฐ๋ ๊ทธ๋ค์ linear combination ์ผ ๋ ์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ธ ์ ์๋ค.
- exponential: $e^x$
- power of $x$ = polynomial: $x^n$
- cosine or sine
์์ ํจ์๋ค์ ํน์ง์ ๋ฏธ๋ถ์ด๋ ์ ๋ถ์ด ๊ทธ ์นดํ ๊ณ ๋ฆฌ ์์์ ๋ ธ๋ ์์ฃผ ๋์ด์คํ ํจ์๋ผ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
์ โ๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒโ์ ์์ ๋ช๋ฌธ์ ํ์ด๋ณด๋ฉด ๊ธ๋ฐฉ ๊ฐ์ ์ก์ ์ ์๋ค.
Example 1
Solve the given ODE
\[y'' + y = 0.001 x^2\]๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ $y_p$๋ฅผ ์ต๊ณ ์ฐจํญ 2์ polynomial๋ก ์ค์ ํ๋ค.
\[y_p = a_2 x^2 + a_1 x + a_0\]๊ทธ๋ฌ๊ณ , $y_pโ$, $y_p^{\prime \prime}$๋ฅผ ๊ตฌํด์ ๋์ ํ๋ฉดโฆ
\[2a_2 + (a_2 x^2 + a_1 x + a_0) = 0.001 x^2\]๊ฐ $x^n$๋ณ๋ก ๊ณ์๋ฅผ ๋น๊ตํด ๊ตฌํ๋ฉดโฆ
- $a_2 = 0.001$
- $a_1 = 0$
- $a_0 = - 0.002$
Example 2: Modification Rule
Solve the given ODE
\[y'' - 6 y' + 9 y = 12 e^{3x}\]์ ODE์ homogeneous solution $y_h$๋ ์๋์ ๊ฐ๋ค.
\[y_h = (c_1 + c_2 x) e^{3x}\]๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ $y_p$๋ฅผ ์ก์ผ๋ฉด, $y_p = C e^{3x}$๊ฐ ๋๋๋ฐ, ์๊ฒ $y_h$์ linearly dependent ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ particular solution์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค.
์ง๊ธ์ฒ๋ผ ๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒ์ ๊ท์น์ ๋ฐ๋ผ ์ค์ ํ $y_p$์ด $y_h$์ ์ผ์ฐจ ์ข ์์ด ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ, $y_p$์ด $x$ ๋๋ $x^2$๋ฅผ ๊ณฑํ์ฌ ์ผ์ฐจ ์ข ์์ด ๋์ง ์๋๋ก ๋ง๋ ํ, ๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒ์ ์ ์ฉํ๋ค. ์ด๋ฒ์๋ $x^2$๋ฅผ ๊ณฑํด์ $y_p$๋ฅผ ์ค์ ํ๊ณ ODE๋ฅผ ํ์ด๋ณด์.
\[y_p = C x^2 e^{3x}\] \[\left(9C x^2 e^{3x} + 12 C x e^{3x} + 2C e^{3x}\right) + -6 \cdot \left(3Cx^2 e^{3x} + 2C x e^{3x}\right) + 9 \cdot C x^2 e^{3x} = 12 e^{3x}\]๊ณ์๋ฅผ ๋น๊ตํด $C$๋ฅผ ๊ตฌํด๋ณด๋ฉดโฆ
- $0 \cdot x^2 e^{3x}$
- $0 \cdot x e^{3x}$
- $2 C e^{3x} = 12 e^{3x}$
๋ฐ๋ผ์ $C = 6$์ด ๋๊ณ , particular solution $y_p = 6 x^2 e^{3x}$๊ฐ ๋๋ค.
Method of variation of parameters
โ๋งค๊ฐ๋ณ์ ๋ณํ๋ฒโ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆฌ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ์์์ ์ดํด๋ณธ ๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒ์ $r(x)$์ ๋ํจ์๊ฐ ์๊ธฐ ์์ ๊ณผ ์ ์ฌํ ๋ ์์ธ ๊ฒฝ์ฐ์๋ง ์ธ ์ ์์๋ค. ์ ๋งค๊ฐ๋ณ์ ๋ณํ๋ฒ์ $r(x)$๊ฐ ์ข๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ํฉ์์ ์ธ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ๋งค๊ฐ๋ณ์ ๋ณํ๋ฒ์์๋ $r(x)$๊ฐ ์ฐ์ ํจ์์ด๊ธฐ๋ง ํ๋ฉด ๋๋ค!
๋งค๊ฐ๋ณ์ ๋ณํ๋ฒ์์๋ particular solution $y_p$๋ฅผ ์๋์ ๊ณต์์ผ๋ก ๊ตฌํ๋ค.
- $y_1$, $y_2$๋ ๋์ํ๋ homogeneous ODE์ basis
- $W$๋ Wronskian of $y_1$, $y_2$: $W = y_1 y_2โ - y_2 y_1โ$
์ ์ด๋ฐ ๊ณต์์ด ๋์ค๋์ง๋โฆ ์๋ตํ๋ค!! (๋๋ ์ปด๊ณต๊ณผ๋๊น!!)
Example 1
์๊ฒ๋ ๊ฐ๋จํ ์์ ๋ฅผ ์ดํด๋ณด์.
Solve the given ODE
\[y'' + y = \sec x\]basis๋ ์๋์ ๊ฐ๋ค.
- $y_1 = \cos x$
- $y_2 = \sin x$
Wroskian์ ๊ตฌํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๋ค.
\[W(y_1, y_2) = \cos x \cos x - \sin x (- \sin x) = 1\]์ด์ ๋งค๊ฐ๋ณ์ ๋ณํ๋ฒ์ ๊ณต์์ ๋ง๊ฒ ๋์ ํ๋ฉด
\[\begin{aligned} y_p &= - \cos x \cdot \int \sin x \frac{1}{\cos x} \, dx + \sin x \cdot \int \cos x \frac{1}{\cos x} \, dx \\ &= \cos x \ln \left| \cos x \right| + x \sin x \end{aligned}\]๋งบ์๋ง
์ด๋ป๊ฒ ๋ณด๋ฉด, 2์ฐจ ๋ฏธ๋ฐฉ์ ํธ๋ ํ ํฌ๋์ ์ต๋ํ๋ ํํธ์๋ค. ๋ฏธ์ ๊ณ์๋ฒ์ ๋ญ๊ฐ ์ฝ๊ฒ ๋ฐ์๋ค์ธ ๊ฒ ๊ฐ์๋ฐ, ๋งค๊ฐ๋ณ์ ๋ณํ๋ฒ์ ์์ง $y_p$ ๊ณต์์ด ๋์ ์ ์ ๋ค์ด์ค๋ ๊ฒ ๊ฐ๋ค. ์๊ฐํด๋ณด๋ฉด ์์ง Wronskian $W(y_1, y_2)$ ๊ณต์๋ ์ต์ํ์ง ์์ผ๋ ใ ใ
์ด์ ์ฌ์ฌ ๋ฏธ๋ฐฉ๊ณผ ํ๋ ฌ์ ๊ฐ์ด ์ฐ๋ ๋จ๊ณ๊ฐ ๋ค๊ฐ์ค๋ ๊ฒ ๊ฐ๋คโฆ! ์ด๋ฒ 24-2ํ๊ธฐ์ ๋ฃ๋ ์๋ฏธ๋ถ๋ฐฉ์ ์ ์์ ์์ ๊ต์๋์ด ์ง์ง ํ๋ฃจ๋ ๋น ์ง์์ด ํ๋ ฌ์ eigenvalue์ ๋ฐ๋ผ ๋ฏธ๋ฐฉ์ด ์ด๋ป๊ฒ ์์ง์ด๋์ง ์ค๋ช ํ์๋ ๊ฒ ๊ฐ๋คโฆ ใ ใ
์๋ฌดํผโฆ! ํงํ !!